Rzymski most akwedukt Pont d’Ael

Rzymski most akwedukt Pont d’Ael po zakończonych pracach renowacyjnych w 2014 roku. Na zdjęciu widać wyraźnie napis PRIVATUM, co oznaczało, że most był prywatny i nie wszyscy mogli z niego korzystać.

Rzymski most, pełniący w okresie Imperium rzymskiego funkcję przede wszystkim akweduktu jest jednym z piękniejszych i świetnie zachowanych zabytków z tamtego okresu nie tylko w Dolinie Aosty. Postanowiłam o nim napisać właśnie teraz, ponieważ niedawno miałam okazję zwiedzić Pont d’Ael podczas wizyty organizowanej przez Regionalne Ministerstwo Kultury. Most akwedukt od kilku lat był zamknięty i poddany lekkim pracom konserwacyjnym i waloryzacyjnym, efekt końcowy jest naprawdę imponujący, a mam porównanie, gdyż zwiedzałam most w 2008 roku, jeszcze przed rozpoczęciem prac.

Kilka słów o historii mostu akweduktu Pont d’Ael.

Most znajduje się w miejscowości Aymavilles, wzdłuż drogi, która prowadzi do Cogne, na górskiej rzece Grand Eyvia i co ciekawe jest jedynym, który nie został wybudowany na rzymskiej drodze Gallów. Długi na ponad 50 metrów i wysoki na 56 pełnił podwójną funkcję i dlatego jest podzielony na dwa poziomy. Górny poziom, zbudowany ze specjalnych płyt kamiennych, uszczelnionych rzymskim cementem, służył do transportu wody, natomiast dolny poziom, szeroki na około 1 m, odpowiednio oświetlony poprzez boczne okienka, służył do transportu ludzi i zwierząt.

Most akwedukt po zakończeniu prac renowacyjnych i waloryzacyjnych w 2014 roku.

Most akwedukt Pont d’Ael wybudowano w 3 roku p.n.e., a świadczy o tym napis na północnej fasadzie mostu. Co ciekawe stało się to za sprawa prywatnego przedsiębiorcy Caius Avillius Caimus pochodzącego z Patavium (dzisiejszej Padwy), który rozpoczął wydobywanie mamrmuru z loklanych kopalnii, niezbędnego do rozbudowy młodej rzymskiej kolonii Augusta Praetoria (dzisiejsza Aosta). Marmur wydobywany w pobliżu Aymavilles był w odcienach od szaro-błękintego do szaro-perłowego i wybudowano z niego większość rzeźb i zabytków w Aoście. Most akwedukt w Aymavilles jest jednym z niewielu przykładów architektury tego typu wykorzystywanych w celach przemysłowych, do wydobywania i obróbki marmuru, a nie w celach doprowadzenia wody dla ludnosci.

Rzymski most akwedukt Pont d’Ael wewnątrz podczas prac renowacyjnych. Na zdjęciu widoczna wewnętrzna budowa mostu.

Projekt Pont d’Ael objął badania archeologiczne, częściową renowację oraz waloryzację okrężnej trasy dla zwiedzających, która przebiega na dwóch poziomach: najpierw dawnego akweduktu, a następnie wewnątrz mostu. Część wewnątrz mostu jest moim zdaniem najciekawsza, gdyż podłogę pokryto szklanymi płytami, które odkrywają wewnętrzną strukturę mostu, w środku pustą.

Aktualnie dostęp do Pont d’Ael jest jeszcze częściowo ograniczony, ale wkrótce powinna nastąpić oficjalna inauguracja dla zwiedzających. Zwiedzanie mostu jest bezpłatne.

O podbiciu Doliny Aosty przez Imperium rzymskie w 25 roku p.n.e. przeczytacie w moim pierwszym wpisie z cyklu rzymskie zabytki: Aosta – Rzym Alp.