Val d’Ayas i Aroula. Dzień jak nie co dzień

Szlak prowadzący do jednej z najwyżej położonych i nadal zamieszkanych wiosek w Europie, Cuneaz 2057 m n.p.m.

Szlak prowadzący do jednej z najwyżej położonych i nadal zamieszkanych wiosek w Europie, Cuneaz 2057 m n.p.m.

Ostatnie dni lata były niezwykle ciepłe. Przepiękne słońce grzało tak mocno, że trudno mi było uwierzyć w nadchodzącą jesień. Gdzieś tam czułam żal, że to koniec wypadów w wysokie góry, także ostatni weekend wykorzystaliśmy calusieńki. Już dawno nie było tak wysoko i tak aktywnie. Sobota na wysokości 2043 m n.p.m., a niedziela na 2057. Zawsze twierdziłam, że prędzej czy później uda mi się zdobyć jakiś czterotysięcznik, na raty też chyba się liczy, jak myslicie?

Zacznę jednak od końca, czyli od niedzieli. Od dawna planowałam wybrać się do Val d’Ayas, u stóp masywu Monte Rosa, ale ponieważ jest to dolina oddalona od mojej o ponad godzinę drogi, to zawsze coś mi stawało na przeszkodzie. Dobra, przyznam się, że głównie poranne lenistwo, bo żeby tam dojechać o przyzwoitej godzinie, to trzeba wstać dosyć wcześnie ;-).

Jednak, ostatnia niedziela lata należała do Champoluc! Myślę, że zmotywowała mnie działająca kolejka górska na trasie Champoluc-Crest i zapowiedź pieknej pogody. O nie, takiej okazji nie przepuszczę!

Continue reading

Tete Blanche – stąd widać alpejskie czterotysięczniki

Trasa do Tete Blanche

Trasa do Tete Blanche, miejsca, z którego można podziwiać alpejskie czterotysięczniki!

Alex już dwukrotnie gościł u mnie na blogu, po raz pierwszy opowiedział wam o Valle d’Aosta w ramach mojego nowego cyklu Dolina Aosty oczami jej mieszkańców (tutaj), a za drugiem razem zabrał na trekking w wysokie Alpy do biwaku Pascal (tutaj). Ostatnio przesłał mi zdjęcia z trekkingu do Tete Blanche, miejsca, które jak pamiętacie darzy szczególnym sentymentem i to nie tylko dlatego, że widać z niego alpejskie czterotysięczniki: Cervino, Monte Bianco, Gran Paradiso i Monte Rosa. Dodatkowo widać również Mont Velan i Grivola które są mniej znane chociaż również imponujące!

Uwaga, trekking jest długi i wymagający, ale za to gwarantuje wspaniałe widoki! Wyruszamy z Glacier w Ollomont, 1549 m n.p.m. i kierujemy się do schroniska Chiarella all’Amianthe położonego na wysokości 3000 m n.p.m., aby dojść do Tete Blanche od schroniska trzeba jeszcze pokonać ponad 400 m przewyższenia, po dojściu do celu na wysokość 3413 m. można podziwiać alpejskie czterotysięczniki.

Continue reading

Dialekt alemański u stóp Monte Rosa w Gressoney-Saint-Jean

Gressoney-Saint-Jean, na zdjęciu jezioro Govet, w którym przegląda się alpejski lodowiec Lyskamm.

Gressoney-Saint-Jean, na zdjęciu jezioro Gover, w którym przegląda się alpejski lodowiec Lyskamm.

O miejscowości Gressoney-Saint-Jean położonej w bocznej Dolinie Lys, zwanej również Doliną Gressoney, chciałam napisać już dawno temu, ale zawsze coś mi wypadało i nie mogłam się zebrać do przygotowania wpisu. W sierpniu tamtego roku wybraliśmy się tam na jednodniową wycieczkę podczas której zwiedziliśmy zamek Savoia oraz miasteczko położone u stóp lodowca Lyskamm masywu Monte Rosa. Co prawda już kiedyś byłam w Gressoney, ale to było bardzo dawno temu i z tamtego pobytu zapamiętam tyle, że to urocze i dobrze zorganizowane pod względem turystycznym miasteczko. Zapamiętałam dobrze.

Gressoney-Saint-Jean leży na wysokości 1385 m n.p.m. i liczy niewiele ponad 800 mieszkańców, są to głównie autochtoni żyjący z turystyki i rolnictwa. Miasteczko znajduje się właściwie w takiej samej odległości od Aosty, stolicy regionu, co od Turynu! Będąc na miejscu ma się nieodparte wrażenie, że jest się w jakimś innym świecie, niekoniecznie włoskim czy jak pozostała część regionu Valle d’Aosta, z naleciałością francuskiego, ale właśnie… Wjeżdżając do Doliny Lys wita nas napis Willkommen in der Walsergemeinschaft Oberlystal! I to wszystko wyjaśnia.

Continue reading

Narty 2014/2015 w Valle d’Aosta

Narty w Dolinie Aosty

Narty w Dolinie Aosty

Sezon narciarski w Alpach rozpoczyna się dosyć wcześnie i w przypadku niektórych ośrodków narciarskich trwa właściwie od października do maja. Tak jest właśnie w przypadku ośrodka Breuil-Cervinia, który jest połączony wyciągiem ze szwajcarskim Zermatt. Breuil-Cervinia właściwie jako jeden z pierwszych w całych włoskich Alpach inauguruje zimowy sezon, a robi to już w październiku i zawsze trudno mi w to uwierzyć, bo najczęściej w dolinie jest jeszcze bardzo ciepło, a jesień trwa w pełni. Alpy mają to do siebie, że rządzą się swoimi prawami i kiedy w dolinie pięknie świeci słońce i nikt raczej nie myśli jeszcze o śniegu to wysoko w górach można już szusować i cieszyć się jazdą na nartach czy desce.

Ciekawostką jest raport Włoskiego Obserwatorium Turystyki Górskiej przedstawiony podczas niedawno zakończonych w Modenie targów narciarskich Skipass. Z raportu wynika, że hasłami przewodnimi we włoskich Alpach w tym sezonie narciarskim będą: promocje, zniżki i pakiety turystyczne, a wszystko za sprawą kryzysu.

Continue reading

Jan Paweł II w Dolinie Aosty

Jan Pawe II w Dolinie Aosty.

Jan Paweł II w Dolinie Aosty. Na zdjęciu przed wakacyjną rezydencją w Les Combes.

Historia papieża Jana Pawła II i Doliny Aosty rozpoczęła się w 1986 roku podczas pierwszej oficjalnej wizyty w regionie. Papież, miłośnik gór, wyjechał zafascynowany tym małym regionem, położonym u stóp najwyższych szczytów Europy i po trzech latach powrócił, aby spędzić w małej miejscowości Les Combes w Introd, która leży około 20 km od Aosty, letnie wakacje. Les Combes skryte wśród lasów i położone tuż obok Parku Narodowego Gran Paradiso, zapewniało papieżowi nie tylko tak potrzebny spokój do modlitwy i wypoczynku, ale również piękne szlaki górskie oraz zapierające dech w piersiach widoki na alpejskie szczyty, w tym na Dente del Gigante i Grand Jorasses masywu Mont Blanc, szczyty Ruitor, Emilius, Becca di Nona oraz Mont Falère. Pomiędzy 1989, a 2004 rokiem Jan Paweł II przyjechał do Doliny Aosty na letni wypoczynek aż 10 razy i to właśnie tutaj spędził swoje ostatnie wakacje.

Continue reading

Saboty, czyli chodaki z Doliny Ayas

Typowe chodaki z Doliny Ayas

Typowe chodaki z Doliny Ayas

Dolina Ayas jest jedną z bocznych dolin Doliny Aosty i na północy graniczy ze szwajcarskim kantonem Wallis, na wschodzie z Doliną Lys, a na zachodzie z Valtournenche. To co wyróżnia Dolinę Ayas na tle innych to między innymi bardzo stara tradycja wyrabiania chodaków (zwanymi w lokalnym języku franko – prowansalskim tsabò lub tsoquè), która sięga czasów… no właśnie nikt już nie pamięta jak odległych, gdyż ponoć tradycja istniała od zawsze.

Drewniane saboty, wyrabiane z jednego kawałka drewna były typowym obuwiem wszystkich mieszkańców Doliny Ayas i właściwie każda rodzina wyrabiała chodaki, a tradycja przechodziła z ojca na syna. Nawet dzień pracy był przeliczany na 12 do 14 par chodaków i w XIX wieku saboty były znane już nie tylko w całej Dolinie Aosty, ale również w pobliskim regionie Piemont. Były niezwykle funkcjonalne, chroniły stopy przed zimnem, deszczem i błotem, a więc świetnie sprawdzały się w alpejskich warunkach. Każda para była wykonywana ręcznie i co naturalne każdy but był zawsze trochę inny. Chodaki przeznaczone dla mieszkańców Doliny Ayas były wykonywane z drewna sosnowego, a te przeznaczone na handel z modrzewia, osiki czy wierzby.

Continue reading

Szusowanie na stokach Monte Rosa. Ski-pass gratis.

Kolejska linowa. W tle Masyw Monte Rosa.  Źródło: http://www.flickr.com/photos/monterosa-ski/

Kolejska linowa. W tle Masyw Monte Rosa.
Źródło: http://www.flickr.com/photos/monterosa-ski/

Ośrodek narciarski Monterosa Ski leży u stóp masywu Monte Rosa. Nazwę masywu w wolnym tłumaczeniu można by przetłumaczyć jako Różowa Góra. Toponim nie pochodzi jednak od pięknej różowej poświaty, która pokrywa masyw o wschodzie i zachodzie słońca, a od słów rouése o rouja z języka patois (język używany przez autochtonów w Dolinie Aosty), które określają lodowiec.

Masyw Monte Rosa leży w Alpach Penińskich i rozciąga się na terytorium regionu Doliny Aosty i Piemontu we Włoszech oraz Szwajcarii. Z masywu Monte Rosa odchodzą trzy doliny w Dolinie Aosty: Dolina Ayas, Dolina Valtournenche i Dolina Gressoney znana również jako Dolina Lys. Masyw Monte Rosa słynie z niezliczonej ilości czterotysięczników.

Dla miłośników zimowego szusowania na stokach i samodzielnego organizowania wyjazdów, wyszperałam ciekawą promocję na gratisowy ski-pass. Continue reading

Hydroenergia czyli co napędza gospodarkę w Dolinie Aosty

Elektrownia wodna w Dolinie Aosty.

Elektrownia wodna w Dolinie Aosty. Miejscowość Montjovet.

Ten niewielki region z uwagi na obecność lodowców i górzyste ukształtowanie terenu posiada idealne warunki do wykorzystania zasobów wodnych i przetwarzania ich w hydroenergię. Lodowce, które pokrywają niewiele mniej niż 6% terytorium regionu stanowią źródło tzw. „błękitnego złota”, co oznacza cenną w rozwoju rolnictwa i przemysłu wodę. Aktualnie Dolina Aosty produkuje 3116 GWh hydroenergii rocznie, z czego 68% eksportuje do innych włoskich regionów.

Rozwój energii wodnej, który doprowadził do uprzemysłowienia Regionu Doliny Aosty, sięga początków XX wieku i po dzisiejszy dzień jest motorem tutejszej gospodarki.

Jako jedne z pierwszych zostały wykorzystane do produkcji hydroenergii wody lodowca masywu Mont Rose, leżącego na granicy pomiędzy regionem Doliny Aosty i Piemont. Pierwsze pozwolenie dzięki któremu w miejscowości Pont-Saint-Martin stanęła wybudowana przez Società Italiana Miniere di Rame e di Elettrometallurgia elektrownia hydroenergetyczna, sięga 1883 roku. Tak uzyskaną energię, wykorzystywano głównie do obróbki minerałów wydobytych z masywu Mont Rose. Continue reading