Kategoria: Alpy

12 Comments

Najstarszy włoski Park Narodowy Gran Paradiso

  By , , ,
Kozice alpejskie w parku Narodowym Gran Paradiso. Zdjęcie należy do Carmine "Washi" Troise

Kozice alpejskie w parku Narodowym Gran Paradiso. Copyright Carmine „Washi” Troise.

Jakiś czas temu pisałam o tym jak zielona jest Dolina Aosty i obiecałam wpis o najstarszym włoskim Parku Narodowym Gran Paradiso. Dzisiejszy artykuł powstał również dzięki uprzejmości lokalnego fotografa hobbisty Carmine „Washi” Troise, pasjonata gór, który udostępnił mi na potrzeby artykułu kilka niepowtarzalnych zdjęć zrobionych na terenie parku.

Historia jednego z największych i najstarszych parków narodowych we Włoszech wiąże się nierozerwalnie z ochrona koziorożca alpejskiego. W 1821 roku został wydany całkowity zakaz polowania na koziorożca, gdyż policzono, że zostało jedynie 90 sztuk na całym obszarze obejmującym dzisiejszy park. Następnie w 1856 roku, ówczesny Król Wiktor Emanuel II, aby chronić zwierzę przed wyginięciem, ustanowił na terenach obecnego parku Królewska Rezerwę Myśliwską.

Continue reading

11 Comments

Teatr rzymski w miejscowości Aosta. Historia i współczesność.

  By , ,
Teatr rzymski w Aoście.

Teatr rzymski w Aoście. Kliknij na zdjęcie, aby je powiększyć.

Aosta, nazywana również Rzymem Alp, o czym pisałam przy okazji wpisu dotyczącego podboju przez Rzymian Doliny Aosty (przeczytaj o tym tutaj), należy do tych miejscowości w Europie, w których znajduje się największe skupisko zabytków z okresu Imperium rzymskiego.

Mam nadzieję, że uda mi się opisać na blogu całą rzymską spuściznę, która stanowi niezwykłe dziedzictwo kulturowe całego regionu. Serię wpisów o zabytkach rozpocznę od imponującej budowli jaką jest Teatr rzymski, położony w centrum stolicy regionu.  Continue reading

3 Comments

Wenus, Księżyc i konstelacje gwiazd nad Saint-Barthelemy.

  By ,
Bezchmurne niebo nad Obserwatorium astronomicznym w Saint-Barthelemy. Na niebie wyraźnie widać planetę Wenus.

Bezchmurne niebo nad Obserwatorium astronomicznym w Saint-Barthelemy. Na niebie wyraźnie widać planetę Wenus.

O tym, że w Saint-Barthelemy w Gminie Nus znajduje się planetarium oraz Obserwatorium astronomiczne, wspomniałam jakiś czas temu przy okazji wpisu o jeździe na biegówkach. Nie bez powodu wybrano to miejsce na siedzibę centrum badawczego bezkresnego nieba. Specjalne badania meteorologiczne przeprowadzone w Saint-Barthelemy wykazały, że w tej części Doliny Aosty można podziwiać rozgwieżdżone niebo przez ponad 250 dni w roku.

W ostatnia sobotę wybraliśmy się na popołudniowe oglądanie nieba połączone z lekcją o wszechświecie i późniejszym aperitivo. Jak się okazało początek grudnia jest idealnym momentem na obserwowanie planety Wenus. Wizyta rozpoczęła się o godzinie 17, tuż przed zachodem słońca, najlepsza ponoć pora na oglądanie Wenus. Nie rozczarowałam się, gdyż kolory na niebie, które towarzyszyły zachodzącemu słońcu, piękny widok na Alpy z naturalnego tarasu, na którym stoją teleskopy oraz gwieździste niebo stworzyły niepowtarzalną atmosferę. Continue reading

11 Comments

Gdzie leży najwyższy szczyt Europy Mont Blanc?

  By , ,
Widok na szczyt Dente del Gigante (4014 m n.p.m.) ze szczytu Punta Helbronner. Masyw Mont Blanc.

Widok na szczyt Dente del Gigante (4014 m n.p.m.) ze szczytu Punta Helbronner. Masyw Mont Blanc.

Nie wiem jak was, ale mnie w szkole uczono, że najwyższy szczyt Europy mierzy 4810 m n.p.m i leży we Francji. Sama osobiście nie zgłębiałam tematu położenia szczytu, aż do przyjazdu do Doliny Aosty. Aby zrozumieć ten graniczny galimatias, należy cofnąć się do XIX wieku, kiedy to dzisiejsza włoska Dolina Aosty i francuska Sabaudia, które dzieli masyw Mont Blanc, należały do Królestwa Sardynii i problem granicy nie istniał. W 1823 roku, mapa masywu nakreślona przez Felice Muletti jasno wskazuje przebieg granicy wzdłuż grzbietu Mont Blanc.

Identyczna sytuacja ma miejsce w marcu 1861 roku, podczas podpisania konwencji turyńskiej dotyczącej wyznaczenia granicy pomiędzy Francją, a Królestwem Sardynii (które w ciągu kilku dni stało się Królestwem Włoch). Mapy historyczne bezspornie wskazują, że granica pomiędzy Francją, a Królestwem Włoch przebiegała wzdłuż grzbietu masywu Mont Blanc. Plotki donoszą, że znaczną rolę w negocjacjach dotyczących oddania Francji Sabaudii, odegrała słynna włoska kurtyzana Hrabina de Castiglione, szpieg króla Sardynii Wiktora Emanuela II i kochanka Napoleona III.

Dopiero w 1865 roku następuje nieoczekiwany zwrot akcji.

Continue reading

3 Comments

Szusowanie na stokach Monte Rosa. Ski-pass gratis.

  By , , ,
Kolejska linowa. W tle Masyw Monte Rosa. Źródło: http://www.flickr.com/photos/monterosa-ski/

Kolejska linowa. W tle Masyw Monte Rosa.
Źródło: http://www.flickr.com/photos/monterosa-ski/

Ośrodek narciarski Monterosa Ski leży u stóp masywu Monte Rosa. Nazwę masywu w wolnym tłumaczeniu można by przetłumaczyć jako Różowa Góra. Toponim nie pochodzi jednak od pięknej różowej poświaty, która pokrywa masyw o wschodzie i zachodzie słońca, a od słów rouése o rouja z języka patois (język używany przez autochtonów w Dolinie Aosty), które określają lodowiec.

Masyw Monte Rosa leży w Alpach Penińskich i rozciąga się na terytorium regionu Doliny Aosty i Piemontu we Włoszech oraz Szwajcarii. Z masywu Monte Rosa odchodzą trzy doliny w Dolinie Aosty: Dolina Ayas, Dolina Valtournenche i Dolina Gressoney znana również jako Dolina Lys. Masyw Monte Rosa słynie z niezliczonej ilości czterotysięczników.

Dla miłośników zimowego szusowania na stokach i samodzielnego organizowania wyjazdów, wyszperałam ciekawą promocję na gratisowy ski-pass. Continue reading

3 Comments

Jarmark świąteczny w Dolinie Aosty. Moda, która zamieniła się w tradycję

  By ,
Wyrób rękodzieła z Doliny Aosty. Jarmark świąteczny w miejscowości Bionaz.

Wyrób rękodzieła z Doliny Aosty, wystawiony na jarmarku świątecznym w miejscowości Bionaz.

Tradycja jarmarku świątecznego sięga XIV wieku i została zapoczątkowana w Austrii i Niemczech. We Włoszech tradycja ta jest dosyć młoda i sięga początku lat 90 XX wieku. Pierwszym miastem, które zorganizowało jarmark świąteczny było Bolzano w Południowym Tyrolu. Kilka lat temu również Dolina Aosty, podobnie jak większość włoskich miast, uległa modzie na organizację jarmarku bożonarodzeniowego i zapoczątkowała „Marché Vert Noël” (Zielony Jarmark Świąteczny) w Aoście, w terminie od Świętego Andrzeja do Święta Trzech Króli. Dziś z całą pewnością można potwierdzić, że moda zamieniła się w tradycje i odwiedzenie jarmarku to właściwie obowiązkowy punkt przedświątecznych przygotowań. To doskonała okazja nie tylko do znalezienia oryginalnych prezentów gwiazdkowych, ale przede wszystkim do poznania lokalnych wyrobów rzemieślniczych i posmakowania tutejszych specjałów. Continue reading

3 Comments

Hydroenergia czyli co napędza gospodarkę w Dolinie Aosty

  By ,
Elektrownia wodna w Dolinie Aosty.

Elektrownia wodna w Dolinie Aosty. Miejscowość Montjovet.

Ten niewielki region z uwagi na obecność lodowców i górzyste ukształtowanie terenu posiada idealne warunki do wykorzystania zasobów wodnych i przetwarzania ich w hydroenergię. Lodowce, które pokrywają niewiele mniej niż 6% terytorium regionu stanowią źródło tzw. „błękitnego złota”, co oznacza cenną w rozwoju rolnictwa i przemysłu wodę. Aktualnie Dolina Aosty produkuje 3116 GWh hydroenergii rocznie, z czego 68% eksportuje do innych włoskich regionów.

Rozwój energii wodnej, który doprowadził do uprzemysłowienia Regionu Doliny Aosty, sięga początków XX wieku i po dzisiejszy dzień jest motorem tutejszej gospodarki.

Jako jedne z pierwszych zostały wykorzystane do produkcji hydroenergii wody lodowca masywu Mont Rose, leżącego na granicy pomiędzy regionem Doliny Aosty i Piemont. Pierwsze pozwolenie dzięki któremu w miejscowości Pont-Saint-Martin stanęła wybudowana przez Società Italiana Miniere di Rame e di Elettrometallurgia elektrownia hydroenergetyczna, sięga 1883 roku. Tak uzyskaną energię, wykorzystywano głównie do obróbki minerałów wydobytych z masywu Mont Rose. Continue reading

2 Comments

Medytacyjne wino lodowe z Doliny Aosty

  By ,
Typowe tarasy winnic w Dolinie Aosty. Okolice Chambave.

Winnice w Dolinie Aosty, okolice Chambave. W tle Zamek Cly.

Tradycja uprawy winorośli w Dolinie Aosty sięga V wieku p.n.e. Z uwagi na charakterystyczne dla obszarów górskich ukształtowanie terenu, zarówno uprawa jak i produkcja wina nie należą do łatwych wyzwań dla lokalnych producentów. Z tego względu produkuje się niewielką ilość butelek, co przekłada się na ich cenę.

Od początku XIX wieku w Dolinie Aosty, poza tradycyjnymi winoroślami, uprawia się również autochtoniczny szczep le prié blanc, który świetnie znosi wahania temperatur i nie obawia się mrozów.

Winnice Cave du Vin Blanc z Morgex i z La Salle (rodzaj spółdzielni) leżą najwyżej w Europie, bo aż na wysokości 1250 m n.p.m., u stóp masywu Mont Blanc. Spółdzielnia do winobrania przystępuje tuż po pierwszych przymrozkach, na początku grudnia, kiedy temperatura spada poniżej 6°C. Z tak zebranych ręcznie winogron produkuje białe wino lodowe Chaudelune (w wolnym tłumaczeniu oznacza Ciepły księżyc). Słodkawe i bardzo aromatyczne wino o jasnym żółtym odcieniu. Continue reading

4 Comments

Narty biegowe w Dolinie Aosty. Gdzie i za ile.

  By , , ,
Ośrodek narciarstwa biegowego w Cogne. Żródło http://www.marciagranparadiso.it

Ośrodek narciarstwa biegowego w Cogne. Na zdjęciu Zawody Marcia Gran Paradiso. Żródło http://www.marciagranparadiso.it

W Polsce narty biegowe, również dzięki Justynie Kowalczyk, stają się coraz bardziej popularne. Rośnie ilość miłośników biegówek, a wraz z nimi kilometry tras. A jak to wygląda w Dolinie Aosty, która słynie głównie z narciarstwa zjazdowego? Oczywiście biegówki nie zapewniają takich prędkości jak narciarstwo zjazdowe, ale możliwość spotkania na trasie lisa, kozicy czy jelenia dostarcza porównywalnie niezapomnianych emocji. Narty biegowe są sportem, który wymaga wysiłku i wytrzymałości, dostarczając jednocześnie niesamowitej ilości pozytywnej energii i satysfakcji.

Myślę, że nikt specjalnie nie przyjeżdża do Doliny Aosty, aby jeździć na biegówkach, ale warto wiedzieć, że istnieje taka alternatywa i jeśli już tu się znajdziecie w okresie zimowym to może warto spróbować, chociażby po to aby móc w spokoju podziwiać krajobraz i odetchnąć od typowych ośrodków narciarstwa zjazdowego. Continue reading

8 Comments

Aosta – Rzym Alp

  By ,
Teatr rzymski w Aoście.

Pozostałości teatru rzymskiego w miejscowości Aosta.

Dziś trochę o historii Doliny Aosty, a szczególnie o powstaniu Augusta Praetoria Salassorum czyli dzisiejszej miejscowości Aosta.

Celtowie

Dolina Aosty w V wieku p.n.e. została zasiedlona przez ludy celtyckie, które z północy Europy przemieszczały się przez masyw Alp w kierunku Niziny Padańskiej. Ziemie Europy północnej, dzisiejszej Francji, północnych Włoch i Belgii stanowiły historyczną krainę, zwaną Galią, którą zamieszkiwali Celtowie. O obecności Celtów, a dokładanie ludu Salassów, świadczą między innymi znalezione monety celtyckie oraz rzymskie, które dowodzą, że Salassi kontrolowali drogi dostępu z północy na południe Europy. Położenie Doliny już w tamtych czasach było strategiczne i gwarantowało spore przychody z podatku od przejścia przez alpejskie przełęcze: Małą Przełęcz Świętego Bernarda i Wielką Przełęcz Świętego Bernarda. Continue reading