Bernardyn: pies ratownik i bohater Alp

Szczeniak rasy Bernardyn na Przełęczy Wielkiego Świętego Bernarda. Ciekawe czy nazwali go Barry?

Jedna z legend dotycząca Wielkiej Przełęczy Świętego Bernarda (2469 m n.p.m.), która łączy Włochy i Szwajcarię opowiada o psie ratowniku rasy Bernardyn. Cała historia rozpoczęła się w 1035 r. kiedy Święty Bernard z Menthonu – archidiakon Aosty otworzył na owej przełęczy, niegdyś zwanej Col de Mons Joux, schronisko dla turystów i pielgrzymów. Przełęcz już od starożytności była najważniejszą drogą komunikacyjną, prowadzącą przez Alpy, która łączyła południe Europy z północą, a w okresie średniowiecza najwyższym punktem transalpejskiego religijnego szlaku Via Francigena, który z Anglii prowadził do grobu Świętego Piotra w Rzymie. Od samego początku swojego powstania schroniskiem zarządzali mnisi zakonu kanoników regularnych, którzy zasłynęli z niesienia pomocy wyczerpanym podróżnikom.

Od około 1695 roku na przełęczy zagościły również duże psy górskie podarowane mnichom przez arystokratyczną rodzinę ze szwajcarskiego kantonu Valais. Z czasem odkryto, że psy są bardzo pomocne przy poszukiwaniu i ratowaniu zagubionych w śniegu i we mgle podróżników.

Przełęcz Wielkiego Świętego Bernarda łącząca Włochy i Szwajcarię jest otwarta dla ruchu drogowego od początku czerwca do połowy października. Na okres letni przenosi się tu również hodowla Bernardynów Fundacji Barry.

Wielka Przełęcz Świętego Bernarda latem.

Najsłynniejszym psem ratownikiem był Barry (1800 – 1814), który uratował życie ponad 40 podróżnikom. Tak narodziła się tradycja nadawania tego imienia jednemu ze szczeniaków z każdego miotu, a rasę tego psa nazywaną „Dog Alp” rozpoczęto nazywać „Pies Barry”. Nazwy Bernardyn, od Bernarda z Menthonu, założyciela schroniska na przełęczy, rozpoczęto powszechnie używać w około 1862 roku podczas wystawy psów w Birmingham, a wkrótce w Szwajcarii opracowano również pierwszy wzorzec tej rasy (1887 r.).

W schronisku na Przełęczy z psem rasy bernardyn, który spędza tam całe lato!

Po otwarciu w 1964 Tunelu Grand Saint Bernard, Wielka Przełęcz Świętego Bernarda straciła na strategicznym znaczeniu, a co za tym idzie schronisko dla podróżujących oraz psy ratujące życie przestały być niezbędne. Nie oznacza to jednak, że mnisi na dobre opuścili przełęcz. Bynajmniej! Każdego roku w okresie letnim zarówno mnisi jak i cała hodowla psów rasy Bernardyn powracają, a to kolejny powód, poza pięknymi widokami i oszczędnością 40 euro (koszt tunelu w dwie strony), aby zrezygnować z tunelu i przejechać przez przełęcz. Zatrzymując się na granicy włosko – szwajcarskiej możecie zwiedzić Muzeum Przełęczy, które opowiada o historii przełęczy od czasów starożytnych do współczesności oraz zobaczyć hodowlę psów rasy Bernardyn. Bilet wstępu do Muzeum i hodowli to 10 FCH dla dorosłych i 6 FCH dla dzieci (0 – 7 lat gratis).

Nie mogę się doczekać ponownego otwarcia przełęczy, w tym roku na pewno wybiorę się tam z córka, która uwielbia duże psy i mogę sobie nawet wyobrazić jak się przytula do takiego milusińskiego Bernardyna.

Bernardyn na Przełęczy Wielkiego Świętego Bernarda.

Kilka ciekawostek:

• od 1887 roku pies rasy Bernardyn jest jednym z symboli narodowych Szwajcarii;

• w XIX wieku w wyniku skrzyżowania z rasą Nowofundland powstała, rozpowszechniona w Europie,  długowłosa odmiana rasy Bernardyn, nie przystodowana jednak do przebywania w warunkach śnieżnych;

• co roku w lipcu w miejscowości Etroubles w Dolinie Aosty odbywa się wystawa psów rasy Bernardyn (jest bezpłatna i przyciąga mnóstwo miłośników tych przesympatycznych olbrzymów);

• w 2005 roku powołano do życia Fundację im. Barry, której głównym celem jest kontynuacja hodowli psów rasy Bernardyn zapoczątkowana na Wielkiej Przełęczy Świętego Bernarda w XVII wieku. Tak jak wspomniałam hodowla na okres letni przenosi się na przełęcz, a przez pozostała część roku rezyduje w szwajcarskiej miejscowości Martigny.

I jeszcze na zakończenie świetny filmik autorstwa Andrea Alborno z Bernardynami w roli głównej, podczas letniego pobytu na przełęczy.