Hydroenergia czyli co napędza gospodarkę w Dolinie Aosty

Elektrownia wodna w Dolinie Aosty. Miejscowość Montjovet.

Ten niewielki region z uwagi na obecność lodowców i górzyste ukształtowanie terenu posiada idealne warunki do wykorzystania zasobów wodnych i przetwarzania ich w hydroenergię. Lodowce, które pokrywają niewiele mniej niż 6% terytorium regionu stanowią źródło tzw. „błękitnego złota”, co oznacza cenną w rozwoju rolnictwa i przemysłu wodę. Aktualnie Dolina Aosty produkuje 3116 GWh hydroenergii rocznie, z czego 68% eksportuje do innych włoskich regionów.

Rozwój energii wodnej, który doprowadził do uprzemysłowienia Regionu Doliny Aosty, sięga początków XX wieku i po dzisiejszy dzień jest motorem tutejszej gospodarki.

Jako jedne z pierwszych zostały wykorzystane do produkcji hydroenergii wody lodowca masywu Mont Rose, leżącego na granicy pomiędzy regionem Doliny Aosty i Piemont. Pierwsze pozwolenie dzięki któremu w miejscowości Pont-Saint-Martin stanęła wybudowana przez Società Italiana Miniere di Rame e di Elettrometallurgia elektrownia hydroenergetyczna, sięga 1883 roku. Tak uzyskaną energię, wykorzystywano głównie do obróbki minerałów wydobytych z masywu Mont Rose.

Zapora wodna Place Moulin w miejscowości Bionaz. Na zdjęciu schronisko Prarayer, które znajduje się na końcu szlaku zapory wodnej.

Początkowo wykorzystanie energii wodnej było bardzo ograniczone, gdyż nie istniał żaden system, który pozwoliłby na transport energii na duże odległości. Nie istniała żadna maszyna, która przetwarzałaby energię elektryczną w energię mechaniczną. Dopiero pod koniec XIX wieku, wraz z odkryciem przez Galileo Ferrarsi, wirującego pola magnetycznego, które wykorzystano przy patencie silnika elektrycznego asynchronicznego, stało się jasne, że w hydroenergii drzemie ogromny potencjał.

Początek XX wieku przyciągnął do Doliny Aosty zagranicznych inwestorów General Electric, Westinghouse i Siemens, którzy bardzo szybko zrozumieli strategiczną rolę zasobów wodnych. Rozpoczęła się budowa pierwszych elektrowni w Dolinie Aosty, a linie energetyczne miały coraz większą moc przesyłową.

Budowa zapory wodnej w miejscowości Valgrisenche w latach 50′ XX wieku. Źródło: Periodyk Environment, n. 22 Regionalnego Ministerstwa Terytorium i Środowiska w Dolinie Aosty

Na dzień dzisiejszy w Dolinie Aosty praktycznie wszystkimi centralami hydroelektrycznymi zarządza spółka C.V.A S.p.A. Compagna Valdostana delle Acque. C.V.A. powstała w latach 80 XX w., ale dopiero 20 lat później rozpoczęła wykupowanie elektrowni wodnych od państwowej spółki ENEL.

C.V.A. zarządza 29 centralami oraz 5 zaporami wodnymi. Centrale w Avise, Champagne 1, Lillaz i Valpelline oraz wszystkie zapory wodne są dostępne dla zwiedzających. Zarezerwowanie wizyty w elektrowni jest sporym wyzwaniem, gdyż strona spółki C.V.A jest dostępna wyłącznie w języku włoskim. Dla chętnych podaję link w celu rezerwacji wizyty http://www.cvaspa.it/acqua/impianti/index.jsp

Elektrowania wodna w miejscowości Issogne.

W 2011 roku, z okazji Międzynarodowego Dnia Wody miałam okazję zwiedzić mała elektrownię wodną w Issogne, która na co dzień jest zamknięta dla zwiedzających i oto jak to wygląda „od środka”.

W przeciwieństwie do centrali, zapory wodne są dostępne, w zależności od wysokości na której są położone, od maja do listopada i naturalnie wizyta nie wymaga rezerwacji, a co najwyżej spaceru lub wspinaczki. http://www.cvaspa.it/sentieri/sommario.asp

Zwiedzanie zarówno central hydroelektrycznych jak i zapór wodnych jest bezpłatne.

Następny artykuł o zasobach wodnych będzie dotyczył zapory wodnej Place Moulin w miejscowości Bionaz. Zapora należy do największych w Europie i została zbudowana w 1965 roku, zatapiając pod wodą jedną z miejscowości i przesiedlając mieszkańców. Bardzo ciekawa historia, która kładzie na szali rozwój gospodarczy regionu i poświęcenie mieszkańców.

Zapora wodna w miejscowości Valgrisenche.